Κατά τη χτεσινή καθορισμένη συνάντηση των εκπροσώπων του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΑΕΚ με τον Πρόεδρο κ. Α. Πουλλικκά και το Μέλος της ΡΑΕΚ κ. Ν. Χατζηγεωργίου, συζητήθηκαν τα ακόλουθα ως τα πιο κύρια θέματα.
Εκείνο που τονίστηκε πιο έντονα από πλευράς του ΣΑΕΚ και θα πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω ο αλγόριθμος και το σύστημα των περικοπών από τους Διαχειριστές (ΔΣΜΚ και ΔΣΔ) και να ρυθμιστεί άμεσα κυρίως σε πολιτικό επίπεδο δηλαδή εκ μέρους του Υπουργείου Ενέργειας – με την παρέμβαση και τη βοήθεια της ΡΑΕΚ και των Διαχειριστών, αφορά τις περικοπές ενέργειες που γίνονται από τους Διαχειριστές στα μεγάλα έργα των ΑΠΕ και ουσιαστικά πλέον στην κατασκευή και λειτουργία ενός μεγάλου κεντρικού συστήματος αποθήκευσης ως αναγκαίο έργο υποδομής αφού σήμερα έχουμε εγκατεστημένα πέραν των 600 μεγαβάτ (157,5MW αιολικά, 433MW ΦΒ (140MW από αυτά είναι οικιακά) και 12,4MW συστήματα βιομάζας) και εκκρεμούν άλλα περίπου 700 μεγαβάτ από συστήματα των ΑΠΕ.
Ως ΣΑΕΚ, τονίσαμε ξανά ότι πρέπει να γίνει αντιληπτό από όλους ότι όσα περισσότερα συστήματα των ΑΠΕ μπαίνουν με τα σημερινά δεδομένα όπως δηλώσαν ξεκάθαρα οι ίδιοι οι Διαχειριστές, τόσες περισσότερες περικοπές της παράγωγης τους θα γίνονται, εφόσον δεν υπάρχει σύστημα αποθήκευσης ή ηλεκτρική διασύνδεση της χώρας. Πρέπει άμεσα, έστω και τώρα να δοθεί ξεκάθαρη εντολή από την πολιτεία (με βάση το άρθρο 66 «Παρεκκλίσεις» της οδηγίας 2012/21/ΕΕ ημερ. 5/06/19) για ένα μεγάλο κεντρικό σύστημα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας ή πιο μικρά ευέλικτα συστήματα αποθήκευσης γρήγορης ανταπόκρισης (fast responding) υπό τη διαχείριση του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ) ως εθνικό έργο υποδομής και δημοσίου συμφέροντος για την ασφάλεια και τη σταθερότητα του δικτύου αλλά και την ετοιμότητα μας για περαιτέρω εισδοχή των συστημάτων από ΑΠΕ χωρίς περικοπές στην παραγωγή τους. Αυτή η ενέργεια που θα αποκόπτεται θα μπορεί να επιστραφεί στον καταναλωτή με χαμηλότερη τιμή μακροπρόθεσμα.
Από την άλλη, θεωρούμε τα πιο μικρά συστήματα αποθήκευσης αύτη τη στιγμή αν και θα είναι ενισχυτικά – και θα βοηθήσουν στις περικοπές των υφιστάμενων έργων ΑΠΕ και στην ευστάθεια του συστήματος, δεν θα βοηθήσουν όμως στην ολότητα του προβλήματος, ενώ μέχρι να εκδοθούν σχεδία και κανονισμοί θα καθυστερήσουμε πολύ χρονικά και το πρόβλημα που έχουμε πρέπει να το λύσουμε άμεσα.
Το μεγάλο κεντρικό σύστημα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας θα έπρεπε ανεξαιρέτως του κόστους να το είχαμε από το 2014-2015 και μάλιστα με διεκδίκηση σοβαρών επιδοτήσεων από την ΕΕ λόγω απομονωμένου ηλεκτρικού συστήματος/δικτύου και είναι κάτι που το τονίζουμε ουσιαστικά από το 2012. Αυτό αν γινόταν τότε από το κράτος, μπορούσε να εφαρμοζόταν με τη μέθοδο του BOT – build, operate and transfer μεταγενέστερα, μετά τα πρώτα 3-5 χρόνια αναλόγως, πότε κρινόταν από την πολιτεία και θα ήταν έτοιμος ο ιδιωτικός τομέας να μεταφερόταν το έργο αυτό με μορφή πλειοδοτικού διαγωνισμού για εξαγορά και διαχείριση του.
Αναφερθήκαμε επίσης, στο μοντέλο στόχος της ΕΕ και στην ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού – η οποία με βάση τα νέα δεδομένα θα εφαρμοστεί στην καλύτερη περίπτωση αρχές του 2025 (ενώ θα εφαρμοζόταν 1/07/2019), στη μετάβαση στις ενεργειακές κοινότητες, στη γαλάζια ενέργεια – πλωτά αιολικά όπου ο ΣΑΕΚ έχει έντονο ενδιαφέρον με άντληση κεφαλαίων από ταμεία και χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ, στη δραστηριοποίηση του ιδιωτικού τομέα σε θερμικούς/υβριδικούς σταθμούς παράγωγης ηλεκτρισμού κυρίως από φυσικό αέριο, στην άμεση αναβάθμιση του ηλεκτρικού δικτύου και των υποσταθμών, αλλά και στις αλλαγές της παραγωγής της ΑΗΚ που οφείλουν να γίνουν, όπου θα δώσουν ορθότερη ανάμειξη στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας. Σε λίγα χρόνια θα έχουμε μπροστά μας παράλληλα ιδιωτικές εταιρείες παραγωγής ηλεκτρισμού από φυσικό αέριο, με περαιτέρω προτεραιότητα στις ΑΠΕ σε συνδυασμό με συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Μόνο έτσι θα εμβολιαστεί ουσιαστικά η ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού και θα μειωθεί το κόστος του ηλεκτρισμού.
21 Απριλίου 2023
